Trương Tam Phong tên thật là Trương Quân Bảo, là một đạo sĩ, người sáng lập Võ Đang - môn phái võ thuật lớn ở Trung Quốc, mà theo tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, là người sáng tạo Thái Cực quyền và Thái Cực kiếm.
Trong một cuộc phỏng vấn của tờ báo Hồng Kông năm 1994, nhà văn Kim Dung đã được hỏi một câu rằng ai là người có võ công cao nhất trong các tác phẩm tiểu thuyết của ông.
Sau đó Kim Dung đã lập tức trả lời: “Người đó là Trương Tam Phong. Võ công của Trương Chân Nhân cao lắm, cao không thể tả được"...
Quan điểm của nhà văn Kim Dung là như vậy. Nhưng trên thực tế, trình độ võ thuật thực sự của nhân vật Trương Tam Phong liệu có ảo diệu tới mức như vậy?
Những “tuyệt kỹ” có thật
Tuyệt kỹ nổi danh nhất của nhân vật Trương Tam Phong cũng như của phái Võ Đang chính là "Thái cực quyền".
Không quá ảo diệu tới mức có thể “bá chủ thiên hạ” như trong các câu chuyện kiếm hiệp, Thái cực quyền thực tế là phương pháp chiến đấu lấy nhu thắng cương trong đó đặc biệt chú trọng việc điều hòa hơi thở.
Theo quan điểm về võ thuật hiện đại, Thái cực quyền không quá lợi hại ở khả năng thực chiến, tuy nhiên đây là phương pháp có tác dụng tốt trong dưỡng sinh, giúp tăng cường sức khỏe và tuổi thọ.
Theo nhiều sách ghi lại, Trương Tam Phong có một môn quyền pháp rất nổi tiếng trong giới võ lâm Trung Hoa là Bát Quái chưởng, có người gọi nó là Bát Quái quyền, nhưng khác với Bát cực quyền của Bắc Thiếu Lâm.
Bát quái chưởng có thể hiểu nôm na là một phương pháp tấn công và phòng thủ theo tám phương hướng.
Kỹ thuật chính của phương pháp này là chuyên dùng bộ pháp và chưởng pháp làm trung tâm vận chuyển, biến hóa không ngừng trong vị thế bốn phương tám hướng...
Ngoài ra, Trương Tam Phong còn được cho là sở hữu Thái Cực Thần Công. Đây là loại võ công lấy nhu chế cương, lấy tĩnh chế động, lấy yếu thắng mạnh, thường sử dụng lực đánh của đối phương vào mình để đánh trả lại.
Thái Cực Thần Công được tổng hợp từ Thái Cực Kiếm và Thái Cực Quyền.
Một hệ thống chiến đấu khác cũng hay được nhắc tới và gán với Trương Tam Phong, đó là Nội gia quyền.
Hệ thống này bị cho là có nhiều chiêu thức giống với võ Thiếu Lâm nhưng được Trương Tam Phong “chế tác” theo hướng khoáng đạt hơn, bớt đi những động tác nghiêm ngặt.
Bên cạnh chiến đấu bằng tay không, Nội gia quyền có nhiều bài binh khí thương, kiếm, việt (búa)... nhưng khác với những kỹ pháp của Thái cực quyền, thường luyện với đao, thương, kiếm, kích...
Nội gia quyền cũng có nhiều bài tập về khí công, có tác dụng tốt cho sức khỏe và thường được tập luyện để biểu diễn, tuy nhiên tính thực chiến lại không được đánh giá quá cao.
Ngoài phái Võ Đang, Trương Tam Phong còn được cho là sáng tạo ra 1 bộ võ học có tên Cửu tiêu chân kinh, trước khi sáng tạo ra các tuyệt kỹ Thái cực quyền Và Thái cực kiếm.
Sức mạnh phái Võ Đang - sản phẩm của Trương Tam Phong đã được "tô vẽ" thêm rất nhiều qua các câu truyện kiếm hiệp.
Cửu tiêu chân kinh gồm 9 chương tu luyện nội công, điển tịch võ học này sử dụng cương nhu nhị kình (giống như Thái Cực) để hóa giải các thế đánh của đối phương và phản đòn, sức mạnh được cho là sánh ngang Dịch Cân Kinh của võ Thiếu Lâm.
Tuy nhiên không biết vì do chỉ là truyền thuyết chứ không có thật, hay đã bị thất truyền, đến nay sức mạnh thực tế của tuyệt kỹ Cửu tiêu chân kinh này lớn đến đâu vẫn còn là một dấu hỏi không thể kiểm chứng.
Tóm lại, những “tuyệt kỹ” võ thuật của Trương Tam Phong là có thật tuy nhiên vẫn mang nặng tính chất thần thoại và được “tô vẽ” thêm rất nhiều.
Theo quan điểm võ thuật hiện đại, võ thuật của Trương Tam Phong hay của phái Võ Đang nói chung, vẫn nặng về tính biểu diễn là chủ yếu và có chăng chỉ tập luyện để nâng cao sức khỏe, chứ thật khó để có thể “bá chủ thiên hạ” giống như trong các tác phẩm tiểu thuyết!
